หมากเม่าหรือมะเม่า (Antidesma thwaitesianum) ผลไม้ขึ้นชื่อทางภาคอีสานที่ได้รับสมญานามว่าเป็น “ทองคำสีดำแห่งเทือกเขาภูพาน” เนื่องจากหมากเม่ามักพบได้มากบริเวณแถบเทือกเขาภูพานในจังหวัดสกลนคร อีกทั้งยังถือว่าเป็นทรัพยากรชีวภาพประจำท้องถิ่นของจังหวัดสกลนครด้วยเช่นกัน
รู้จัก “หมากเม่า” ทองคำสีดำแห่งเทือกเขาภูพาน ผลไม้ขึ้นชื่อแดนอีสาน
หมากเม่าหรือมะเม่า จัดเป็นไม้ยืนต้นเนื้อแข็ง ลำต้นสูงประมาณ 5 – 10 เมตร มีอายุยืนยาว กิ่งก้านสาขาจะแตกออกเป็นพุ่มทรงกลม ลักษณะของใบเป็นใบเดี่ยว มีสีเขียวสด ผิวใบเรียบมันทั้งสองด้าน มีดอกแบบแยกเพศแยกต้น ลักษณะดอกขนาดเล็ก สีขาวอมเหลือง ต้นหมากเม่าจะออกดอกเป็นช่อคล้ายพริกไทย โดยจะเป็นช่อยาวตามปลายกิ่งและซอกใบ
สำหรับผลหมากเม่านั้นจะเป็นลูกทรงกลมขนาดเล็ก มีลักษณะเป็นพวง เรียกกันว่าเป็นเบอร์รี่พันธุ์ไทยแห่งแดนอีสาน ผลหมากเม่าเป็นสีเขียวอ่อนหรือเขียวเข้ม มีรสเปรี้ยว เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีแดง และจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงดำเมื่อสุกเต็มที่ มีรสชาติฝาด หวานอมเปรี้ยว
ขอบคุณรูปภาพจาก valentine.gr
หมากเม่าหรือมะเม่า เป็นต้นไม้ที่ให้ประโยชน์ได้ตั้งแต่รากจรดใบ โดยเราสามารถนำผลหมากเม่ามาทานเป็นผลไม้สด หรือจะนำไปแปรรูปเป็นสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ก็ได้เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นน้ำหมากเม่า ไวน์หมากเม่า แยมหมากเม่า และอีกมากมาย
หมากเม่าหรือมะเม่า นอกจากจะนำมาทานเป็นผลไม้สด และนำไปแปรรูปเป็นสินค้าและผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้แล้ว ผลหมากเม่ายังมีสรรพคุณทางยาชั้นดี รวมไปถึงในส่วนของราก ต้น ดอก และใบของหมากเม่าที่สามารถทานเป็นยา ทั้งบำรุงสุขภาพร่างกายและยังช่วยรักษาโรค
สรรพคุณของหมากเม่า
- ต้นและรากช่วยแก้กษัย ขับโลหิต ขับปัสสาวะ แก้มดลูกพิการ มดลูกอักเสบ แก้ตกขาว ขับน้ำคาวปลา อีกทั้งยังช่วยบำรุงไต แก้เส้นเอ็นพิการ รวมถึงบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย
- ใบหมากเม่า สามารถนำไปอังไฟแล้วนำมาประคบเพื่อรักษาอาการฟกช้ำดำเขียว หรือนำใบสดมาตำแล้วนำไปพอกเพื่อรักษาแผลฝีหนอง
- สามารถนำราก ต้น ใบ ดอก และผลหมากเม่ามาต้มดื่มเป็นยาอายุวัฒนะ
- ในผลหมากเม่าสุกจะมีสารแอนโทไซยานินซึ่งเป็นสารต้านมะเร็ง ช่วยขจัดสารพิษออกจากร่างกาย รวมถึงช่วยชะลอความแก่ชรา
- สามารถใช้ผลหมากเม่าสุกเป็นยาระบาย หรือใช้บำรุงสายตา ฟอกโลหิต ขับเสมหะ
- ผลหมากเม่าสามารถช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน และยังมีฤทธิ์ต้านเชื้อ HIV
- สามารถนำหมากเม่ามาสกัดเป็นน้ำหมากเม่าสกัดเข้มข้น ช่วยบำรุงสุขภาพ ต่อต้านอนุมูลอิสระ
- รสขมของหมากเม่ามีสารแทนนิน ซึ่งเป็นสารที่มีคุณสมบัติช่วยให้เกล็ดเลือดจับตัวกันน้อยลง มีส่วนช่วยป้องกันโรคหัวใจล้มเหลว
- รสฝาดของหมากเม่าสุกมีสารฟลาโวนอยด์ มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งไม่ให้ผนังหลอดเลือดเสื่อใหรือเปราะง่าย
ขอบคุณข้อมูลจาก
th.wikipedia.org, rajavithi.go.th, sgethai.com, thaipbs.or.th